17 feb 2019
دانشگاه آکسفورد در شهر آکسفورد در منطقه آکسفورد شایر انگلستان قرار دارد، قدیمیترین دانشگاه انگلیسیزبان جهان بهشمار میرود. با این که تاریخ دقیق تأسیس این دانشگاه معلوم نیست اما قدیمیترین اسناد باقیمانده از گذشته نشان میدهد که از سال ۱۰۹۶ فرایند آموزش در آکسفورد جریان داشتهاست. به همین دلیل، آکسفورد قدیمیترین دانشگاه در منطقه انگلیسی زبان و دومین دانشگاه قدیمی در جهان (بعد از دانشگاه بولونیا) شناخته میشود.رشد آکسفورد زمانی شروع شد که هنری دوم تحصیل دانشجویان انگلیسی را در دانشگاه پاریس ممنوع کرد. هم چنین پس از اختلافی که بین دانشجویان و مسئولین آکسفورد در سال ۱۲۰۹ پدیدار شد، عدهای از کادر آکادمیک این دانشگاه به شهر کمبریج رفته و دانشگاهی را که امروزه به نام دانشگاه کمبریج میشناسیم را تأسیس کردند.دانشگاه آکسفورد از موسسات و دانشکدهها و دپارتمانهای مختلفی تشکیل شدهاست. هم چنین به خاطر قدمت قدیمی این دانشگاه و دانشگاه کمبریج، نام این دو را آکسبریج نهادند. تاریخ تأسیس دانشگاه آکسفورد تا به امروز یک معمای حل نشدهاست. طبق اسناد به جا مانده ثابت شده که تدریس در این محل از سال ۱۰۹۶ وجود داشته ولی اینکه از چه تاریخی خود دانشگاه به وجود آمده تا کنون اطلاعاتی وجود ندارد.در سال ۱۱۶۷ و در پی اخراج دانشجویان انگلیسی از دانشگاه پاریس، تعداد بسیاری از دانشجویان که در آنجا مشغول به تحصیل بودند به کشور خود بازگشتند و در شهر آکسفورد ساکن شدند. اولین سخنرانی را برای این گروه از دانشجویان، تاریخدان بریتانیایی، جرالد ولزی در سال ۱۱۸۸ انجام داد و همچنین طی اسناد موجود گفته میشود از حدود سال ۱۰۲۱ به مدیر دانشگاه آکسفورد «چنسلر» (مدیر دانشگاه به انگلیسی – Chancellor) میگفتند.
150 سال پیش خانم ها اجازه تحصیل پیدا کردند
اولین بار و در سال ۱۸۷۵ بود که اجازه تدریس و آزمون از خانمها در دانشگاه آکسفورد حالت رسمی پیدا کرد. در ابتدا چهار دانشکده خانمها در سالهای ۱۸۷۸، ۱۸۷۹، ۱۸۸۶ و ۱۸۹۳ تشکیل شد.دانشگاه آکسفورد از دانشگاههایی بود که بخاطر فقط مردانه بودنش شناخته میشد و به همین دلیل تا اکتبر ۱۹۲۰ خانمها حق داشتن عضویت کامل این دانشگاه را نداشتند. همچنین چهار دانشکده فقط مردانه به نامهای براسنوز، جیزز، وادهام و سنت کاترین جزء اولین دانشکدههایی بودند که شروع به پذیرش خانمها نیز کردند.در سال ۲۰۰۸ نیز تنها دانشکده تک جنسیتی آکسفورد به نام سنت هیلدا که جنسیت پذیرشش فقط خانمها بود نیز شروع به پذیرش آقایان کرد که از این سال به بعد تمام کالجها به شکل مختلط درآمد.
دانشگاهی که در جای جای یک شهر قرار دارد
دانشگاه آکسفورد دانشگاهی شهری است. به این معنا که همهچیز را یکجا ندارد و دانشکدهها و دپارتمانها و امکاناتش در سرتاسر شهر پراکندهاست.دانشگاه آکسفورد مالک بزرگترین کتابخانه در سرتاسر بریتانیا است. بیش از ۱۱ میلیون جلد کتاب در فضایی به مساحت ۱۹۰ کیلومتر قرار دارند.تعدادی موزه و گالری نیز از اموال دانشگاه آکسفورد است. این موزهها و گالریها برای بازدید عموم آزاد است. موزه اشمولین که در این مجموعه قرار دارد، تأسیس سال ۱۶۸۳ بوده و قدیمیترین موزه در بریتانیا و قدیمیترین موزه دانشگاهی در سرتاسر جهان است. در این موزه آثار هنری و باستانی بسیار زیادی از هنرمندان نامیای چون لئوناردو دا وینچی و پیکاسو نگهداری میشود.موزه تاریخ طبیعی آکسفورد نیز از موزههای بسیار ارزشمند این مجموعه است که آثاری در مورد جانورشناسی، حشرهشناسی و زمینشناسی را در خود جای دادهاست.پارکهای دانشگاه که در منطقه شمالشرقی شهر قرار دارند نیز از اموال دانشگاه آکسفورد هستند. این پارکها در طول روز به شکل مجانی به روی عموم باز هستند و شامل باغهای زیبا و نمایش گیاهان نادر و زیبا میشود.دانشگاه آکسفورد علاوه بر سیستم مدیریت، دارای سیستم دانشکدههای خود مختار است به اینگونه که بیش از ۴۰ دانشکده این دانشگاه خودمختار عمل میکنند. دانشگاه یک رئیس رسمی دارد که در حال حاضر مسئولیتش بر عهده کریس پاتن است. عنوان ریاست معمولاً تشریفاتی و افتخاری بوده و رئیس دانشگاه در جریان امور روزانه و فعالیتها به شکل ریز و دقیق (که رؤسای سایر دانشگاهها درگیر آن هستند) نیست. رئیس دانشگاه برای خود یک معاون نیز دارد که اندرو همیلتون هماکنون عهدهدار این سمت است.تمام دانشجویان و بیشتر کادر آکادمیک دانشگاه باید عضو یک دانشکده باشند. دانشگاه آکسفورد ۳۸ دانشکده مختلف و ۶ مؤسسه آموزشی (زیر مالکیت آکسفورد) دارد که هرکدام از این مراکز دانشجویان و کادر را طبق ساختار داخلی خود کنترل میکنند.در سال ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ درآمد دانشگاه آکسفورد برابر بود با ۱٫۰۱۶ میلیون یورو که از این مقدار ۴۰۹ میلیون یوروی آن مربوط به تحقیقات و طرحهای پژوهشی، ۲۰۴ میلیون یورو مربوط به درآمد تدریس و ۱۷۳ میلیون یوروی آن مربوط به درآمدهای آکادمیک دانشگاهی بود. دانشکدهها نیز به معمولاً تا ۳۶۱ میلیون یورو برای خود درآمد دارند.دانشگاه آکسفورد یک دانشگاه تمام شمول برای ارتقا سطح دانش دانشجویان در در تمام ادوار تاریخ خود بودهاست.
درطول سالهای فعالیت دانشگاه آکسفورد، خیلی از دانشجویان این دانشگاه موفق به کسب شهرت بسیاری برای خود شدند. به عنوان مثال ۴۶ نفر از اشخاصی که تا کنون جایزه نوبل را دریافت کردهاند یا دانشآموخته این دانشگاه بودهاند یا در اینجا تدریس کرده بودند.۲۶ نخستوزیر انگلیس، بیش از ۱۰۰ نفر از اعضای مجلس عوام، بیش از ۵۰ برنده مدال المپیک ورزشی و بیش از ۳۰ نفر از رهبران سیاسی دنیا از دیگر کشورها نیز در بین دانشآموختگان این دانشگاه هستند.