آبان 7, 1402
بدون دیدگاه
ژانر عکاسی سرد و طنز تلخ سرمایه‌داری
14 march 2020
عکس‌های آندریاس گورسکی را می‌توان به عنوان نمونه‌هایی برجسته از عکاسی سرد معرفی کرد. عکاسی سرد در واقع روشی برای دیدن ورای دیدگاه‌های شخصی است. در عکاسی سرد احساس عکاس هنگام ثبت عکس، راهنمای درک معانی تصویر نیست و کارکرد هنری عکس به واسطه ویژگی‌های قابل جستجو در خود اثر، مانند وحدت، ترکیب‌بندی و شدت تعریف می‌شود. در عمل ژانر عکاسی سرد نوعی از عکاسی عاری از احساس با دیدگاهی بی‌طرف اما بسیار هوشمندانه و سنجیده است. عکس‌های این ژانر دارای نوعی ارزش واقعیت‌گرایی هستند ولی فراتر از آن به خودی خود ارزشمند هستند. ارزشی که در مضمون اثر است و باعث می‌شود خود تجربه، موضوع و مقصد هنر شود. این ژانر از عکس، معمولا هنگام چاپ در مجلات و کتاب‌ها تاثیرشان را تا حد زیادی از دست داده و دچار یکنواختی و افت می‌شوند. چون ابعاد بسیار بزرگ و وضوح بصری آنها در مواجهه با خود عکس، اهمیت بسیار زیادی در درک و تجربه آنها دارد.
در چهل سال گذشته، آندریاس گورسکی یکی از مطرح‌ترین عکاسان جهان بوده است. آندریاس گورسکی همواره با پرسشگری در مورد مرزها و محدوده عکاسی، توانسته این مرزها را به چالش بکشد. او با مطالعه و مشاهده رفتار افراد به صورت گروهی و رفتار انسان‌ها به عنوان یک جمع و در ساختارهای جمعی پرداخت. گورسکی علاقه‌مند به بررسی و مشاهده نحوه رفتار انسان‌ها در یک گروه و همچنین رفتار انسان‌ها عنوان جمع و ساختارهای جمعی است، یعنی در مجموع آنچه که رفتار انسانی را در دوران سرمایه‌داری شکل می‌دهد.
یکی از آثار معروف گورسکی، عکسی است که در سال ۱۹۹۹ از بورس شیکاگو به تصویر درآمده است. آنچه در عکس جلب توجه می‌کند، افرادی هستند که تمام تصویر را اشغال کرده و با اجزای صحنه درآمیخته و غرق شده‌اند. به نظر تصویر با تکنیک دیجیتالی دستکاری شده است و افراد در تمام تصویر به صورت یکسان تکرار می‌شوند، این امر از وضوح تصویر کاسته و به درهمی آن اضافه می‌کند. اجزا صحنه همگی از جمله ردیف‌های صندلی، پله‌ها و نرده‌ها اشاره به مانیتورهای میانه تصویر اشاره دارند. ترکیب‌بندی دایره‌وار با ریتم منظم خطوط از کناره‌های تصویر آغاز می‌شود و در گودی تصویر از هم گسسته و انسجام خود را از دست می‌دهد و تبدیل به نقاط سفید پراکنده (ضایعات کاغذ) می‌شود.
تصویر به نظر می‌رسد با فاصله زیادی از موضوع گرفته شده، این امر دیدی مسلط به بیننده می‌دهد و موجب می‌شود اجزای تصویر به صورت ریز و کوچک به نمایش درآیند; کوچکی اجزای تصویر، بافت و درهم تنیدگی تصویر با لکه‌های پراکنده رنگی نظیر قرمز، زرد و آبی (رنگ ژاکت‌های دلالان) که در زمینه‌ی سیاه جلب توجه می‌کنند، و به ویژه با حذف خط افق -تاکید بر مادی‌گرایی- نقاشی‌های جکسون پولاک را یادآور می‌شود که رنگ‌ها را به صورت افقی بر روی زمینه بوم می‌ریزد.
این مکان بازار بورس را نشان می‌دهد. بازار بورس معرف جامعه سرمایه‌داری است که در آن ارزش کالا‌ها توسط دلالان تعیین می‌شوند. در این میان اجزای درون تصویر در ارتباط با یکدیگر نقش مهمی را برای معنابخشیدن به بازار بورس ایفا می‌کنند. مجموعه اجزای تصویر جلوه‌ای زیبا و رنگارنگ را به پیش چشممان به نمایش می‌گذارند. به تعبیری این دیدگاه را در عکس بازار بورس، کوچکی و حقارت انسان‌ها در سیستم بزرگ سرمایه‌داری و مناسبات و روابط پیچیده حاکم برآن می‌توان مشاهده کرد. از دیگر عکس‌های معروف آندریاس گورسکی می‌توان به راین ۲ اشاره کرد. این تصویر هم به صورت دیجیتالی ویرایش شده است، و ساختمانهایی که در اطراف رودخانه هستند را حذف کرده است. این تصویر بیشتر از عکس یک رودخانه واقعی، تصویری است از تمایل ما برای کنترل طبیعت.